Η επιλεκτική αλαλία και ο αυτισμός μοιάζει να έχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά και μπορεί να είναι δύσκολο να διαφοροποιηθούν μερικές φορές. Είναι απαραίτητη η έγκαιρη διάγνωση για να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία το συντομότερο δυνατό.
Τι γνωρίζουμε για την επιλεκτική αλαλία
Γνωρίζουμε ότι είναι μια αγχώδης διαταραχή, που συνήθως διαγιγνώσκεται στην παιδική ηλικία, στην οποία ένα άτομο παρότι μπορεί να μιλήσει και έχει κατακτήσει τον λόγο, κάτω από ορισμένες συνθήκες και καταστάσεις, παραμένει σιωπηλό.
Συχνά, το παιδί μπορεί:
- Να μιλάει στο σπίτι, αλλά να μην μιλάει στο σχολείο
- Να παρουσιάζει κοινωνικό άγχος ή/και άγχος αποχωρισμού
- Να επικοινωνεί μη λεκτικά (γνέφει, γράφει κλπ)
- Να δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία για το πώς νιώθουν οι άλλοι
- Να δυσκολεύεται να διατηρήσει βλεμματική επαφή όταν νιώθει δυσκολεμένα
- Πιθανόν να έχει καθυστέρηση στον λόγο
- Δυσκολεύεται να αλληλεπιδράσει με συνομηλίκους σε συγκεκριμένες συνθήκες
- Δυσκολεύεται να πάει στην τουαλέτα του σχολείου, να πιει νερό, να φάει κλπ
- Κάποιες φορές παρουσιάζει αισθητηριακές ευαισθησίες
Ο αυτισμός ή η διαταραχή αυτιστικού φάσματος διαγιγνώσκεται επίσης συνήθως στην πρώιμη παιδική ηλικία. Περιγράφεται ως ”φάσμα” καθώς το εύρος των ιδιαιτεροτήτων μπορεί να ποικίλλει πολύ μεταξύ των ατόμων. Ωστόσο η βασική δυσκολία έγκειται στα ελλείμματα στην κοινωνική επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση.
Συχνά, τα παιδί μπορεί:
- Προσηλωθεί υπερβολικά σε ορισμένα πράγματα ή ρουτίνες (περιορισμένα ενδιαφέροντα)
- Συμμετέχει σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές όπως λίκνισμα, περιστροφή, φτερούγισμα κ.λπ.
- Να εκφράζει έντονο άγχος σε συγκεκριμένες καταστάσεις
- Να δυσκολεύεται να κατανοήσει τη μη λεκτική επικοινωνία
- Να δυσκολεύεται να κατανοήσει τα συναισθήματα των άλλων
- Να δυσκολεύεται να διατηρήσει βλεμματική επαφή με άλλους
- Να έχει καθυστέρηση στον λόγο ή την ομιλία
- Να ηχολαλεί
- Να δυσκολεύεται να αλληλεπιδρά με άλλους
- Να παρουσιάζει αισθητηριακές ευαισθησίες
Όπως μπορούμε να δούμε από τα παραπάνω, αρκετά χαραχτηριστικά μοιάζουν να είναι κοινά μεταξύ αυτισμού και επιλεκτικής αλαλίας. Η κύρια διαφορά είναι ότι τα παιδιά με επιλεκτική αλαλία τείνουν να εμφανίζουν αυτές τις συμπεριφορές κυρίως όταν αισθάνονται δύσκολα και αγχωμένα και τείνουν να έχουν αρκετά τυπικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και δεξιότητες επικοινωνίας όταν νιώθουν άνετα. Τα παιδιά με αυτισμό τείνουν να δυσκολεύονται ανεξάρτητα από το περιβάλλον.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παιδιά μπορεί να έχουν τόσο αυτισμό όσο και επιλεκτική αλαλία. Αυτά τα παιδιά παρουσιάζουν δυσκολίες που συναντάμε στον αυτισμό, μαζί με μια ασυμφωνία στην επικοινωνία μεταξύ των πλαισίων και των ατόμων. Είναι σημαντικό να γίνεται μία εις βάθους εξέταση των συμπτωμάτων προκειμένου να οδηγηθούμε σε μία ορθή διάγνωση και κατ’επέκταση να βρεθεί η καταλληλότερη θεραπεία με βάση τις πραγματικές δυσκολίες του κάθε παιδιού ξεχωριστά.
Μαρία Κωνσταντινοπούλου
